برای روشهای جایگزین حبس میتوان ویژگیهایی را درنظر گرفت که عبارتند از:
1- جایگزینهای کیفر حبس، بدلیلهایی هستند که یا در دادنامه کیفری یا پس از صدور حکم درزمان اجرای مجازات مطرح میشوند. بنابراین جایگزینهای بازداشت موقت از شمول بحث ما خارج اند.
برخی اعتقاد دارند که جایگزین های کیفرحبس، تنها در دادنامه کیفری و در زمان صدور حکم محکومیت مطرح می شوند. «بنابراین اخلال در مجازات زندان مثل آزادی زندانی، آزادی مشروط و پیش رس و اقداماتی از این قبیل را هرگز به عنوان جایگزین مجازات حبس نمی دانند. زیرا، جایگزین در مرحله صدور حکم دادگاه جزایی صالح به رسیدگی است نه مرحله اجرای آن . هم چنین وی معتقد است که قسمت 8-2 از قواعد توکیو نیز نظر ما را تأیید می کند.» مطابق این قسمت مقامات مجازات کننده موارد مجازات را به
طریق ذیل تنظیم می نمایند:
الف- مجازات های شفاهی از قبیل تذکر، توبیخ و اخطار
ب- آزادی با قید وشرط
ج-کیفر های مربوط به رتبه خسارت
د- مجازات های اقتصادی و مالی از قبیل جزای نقدی و جریمه روز
ه-مصادره یا حکم سلب مالکیت
و- استرداد مال به مجنی علیه ویا حکم به جبران خسارت
ز- مجازات تعلیقی یا تعویقی
ح-پروبیشن و نظارت قضایی
ط-حکم به خدمات عام المنفعه
ی- مراجعه به یک مرکزیا یک موسسه خاص کیفری
ک- حبس در منزل
ل- هر گونه رفتار غیررسمی یا غیر نهادینه دیگر
م- ترکیبی ازاقدمات فوق الذکر.
اما هم چنان نظر آنهایی که اعتقاد دارند که جایگزینی در مرحله اجرای حکم مجازات نیز قابل تصور است، نظر غالب است. فلذا جایگزینی در مرحله اجرای مجازات علاوه بر زمان صدور حکمنیز قابل تصور است. آزادی مشروط یک جایگزین به معنای موسع به حساب می آید.
2- روش های جایگزین حبس، نماد و جلوه ای از اصل فردی کردن مجازات ها باشند که همان برقراری تناسب میان مجازات یا نحوه اجرای آن با در نظرگرفتن شخصیت مجرم، نوع جرم ارتکابی، پیشینه کیفری و تعداد و دفعات ارتکاب جرم است (رعایت اصل تناسب).
3-روشهای جایگزین مشارکت اجتماع و مردم و نهادهای جامعوی ( غیر دولتی)، شوراهای محلی و غیره را میطلبند. به عبارت دیگر نمادی بارز از یک ت جنایی مشارکتی اند.
4- خصیصه قهر آمیز جایگزین ها، از کیفر حبس کمتر است. یعنی اخف تر از مجازات حبس می باشند.
5-روشهای جایگزین حبس، آزادی محکوم را سلب نمینمایند ومحکوم را از بستر جامعه خارج
نمیکنند. بلکه محدودیتهایی را به منزله مجازات بر فعالیت محکومان اعمال می کنند. به عنوان مثال جزای نقدی روزانه، محرومیت از بخشی از حقوق اجتماعی و انجام خدمات عمومی همگی محدودیتی را ایجاد می کنند.
6-اجرای روش های جایگزین حبس، نیازمند روش های نظارتی و مراقبتی به منظور کاهش خطر ارتکاب جرم دوباره محکومان است. به گونه ای که برای مثال، مسئولیت مددکاران اجتماعی، فقط گزارش موارد تخلف و سرپیچی از دستورات نیست بلکه آنان نیز وظیفه دارند تا محکومان به این نوع مجازات ها را در پیش گرفتن یک زندگی شرافتمندانه کمک کرده و درصدد رفع موانع بازپذیری اجتماعی برآیند.
[1] – همان ، ص 88
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
درباره این سایت